...

Bye bye Teflon! Ontdek de beste pannen zonder anti-aanbaklaag

Pan zonder anti-aanbaklaag

Snel antwoord

Wil je af van Teflon en andere synthetische coatings? Dan is een pan zonder anti-aanbaklaag een slimme keuze.

Roestvrij staal (RVS) is wat ons betreft de beste allround optie: het is duurzaam, onderhoudsarm, veilig bij hoge temperaturen en geschikt voor alle soorten gerechten: van een gebakken ei tot een stevige pastasaus. Bovendien is RVS eenvoudig schoon te maken en volledig vrij van schadelijke stoffen zoals PFAS.

In dit artikel hebben we de populairste alternatieven op een rij gezet: gietijzer voor wie robuust en veelzijdig wil koken, carbonstaal voor liefhebbers van wokken en grillen, keramiek voor een natuurlijk alternatief, en aardewerk voor langzame ovengerechten. Elk materiaal heeft z’n eigen voor- en nadelen, en wat het beste bij je past hangt af van je kookstijl.

Maar één ding is zeker: pannen zonder anti-aanbaklaag gaan langer mee, zijn veiliger bij hoge temperaturen en geven je als kok veel meer controle over het eindresultaat. En dat is uiteindelijk waar het in de keuken om draait.

Snel overzicht

We nemen afscheid van Teflon. En niet zonder reden. Steeds meer mensen kiezen bewust voor pannen zonder synthetische anti-aanbaklaag. Of je nu bezorgd bent over schadelijke stoffen, op zoek bent naar een duurzame oplossing, of gewoon klaar bent met telkens weer versleten lagen, de alternatieven zijn verrassend goed én veelzijdig.

Maar waar begin je? Er zijn zoveel soorten pannen zonder anti-aanbaklaag dat je door de bomen het bos niet meer ziet. In dit artikel ontdek je alle opties, inclusief hun plus- en minpunten, onderhoudstips, aankoopadvies én een handig overzicht van de beste merken.

 

Waarom kiezen voor een pan zonder anti-aanbaklaag?

Pannen zonder anti-aanbaklaag winnen snel aan populariteit, en dat is niet zonder reden. Veel mensen maken de overstap uit gezondheidsoverwegingen: synthetische lagen zoals Teflon (en andere PFAS-houdende coatings) kunnen bij hoge temperaturen afbreken en mogelijk schadelijke stoffen vrijgeven. Als je pan beschadigd is of oververhit raakt, is de kans groot dat je die stoffen binnenkrijgt: iets wat je liever voorkomt.

Daarnaast zijn pannen zonder coating vaak een stuk duurzamer. In plaats van om de paar jaar een nieuwe pan te kopen omdat de laag loslaat, investeer je in een pan die bij goed onderhoud tientallen jaren meegaat. Sommige gietijzeren en carbonstalen pannen worden zelfs van generatie op generatie doorgegeven.

Een ander voordeel is de veelzijdigheid. Veel van deze pannen kunnen probleemloos de oven in, zijn bestand tegen hoge temperaturen en geven je veel meer controle over je kookproces. Ja, je moet soms wat meer aandacht besteden aan het voorverwarmen of inbranden, maar in ruil daarvoor krijg je betere bakresultaten en meer smaak in je gerechten.

 

Gietijzeren pannen

Gietijzer is misschien wel het meest klassieke alternatief. Deze pannen bestaan volledig uit ijzer en staan bekend om hun enorme duurzaamheid. Wie goed voor een gietijzeren pan zorgt, kan er tientallen jaren mee doen. Sterker nog, ze worden vaak alleen maar beter in gebruik.

Wat gietijzer uniek maakt, is dat er vanzelf een natuurlijke anti-aanbaklaag ontstaat door het zogenaamde inbranden. Hoe vaker je de pan gebruikt, hoe beter deze laag wordt. Perfect voor bakken, braden en zelfs gebruik in de oven.

Er zit wel een keerzijde aan dit robuuste karakter. Gietijzeren pannen zijn zwaar, moeten met zorg behandeld worden en zijn niet dol op zure ingrediënten zoals tomaat of wijn — die kunnen de ingebrandde laag aantasten.

 

Voordelen:

  • Gaat generaties mee bij goed onderhoud

  • Houdt warmte extreem goed vast, ideaal voor langzaam garen

Nadelen:

  • Duurt lang om op temperatuur te komen

  • Kan gaan roesten bij onzorgvuldig drogen of opbergen

 

Koock Amsterdam® Skillet – gietijzer – 25cm

Koock Amsterdam® Skillet – gietijzer – 25cm

Bekijk product
bol.com (€36,95)
Laatst bijgewerkt op: December 10, 2024 – 4:09 pm

 

Roestvrijstalen pannen

Roestvrij staal (RVS) is een favoriet van chefs over de hele wereld. En dat is niet voor niets. Deze pannen kunnen tegen een stootje, zijn krasbestendig, en reageren niet met voedsel. Daardoor zijn ze ideaal voor een breed scala aan gerechten, van een simpel gebakken ei tot een delicate citroensaus.

RVS vereist wel iets meer techniek. Als je de pan niet goed voorverwarmt of te weinig olie gebruikt, plakt alles vast. Maar als je dat eenmaal onder de knie hebt, wil je waarschijnlijk niet meer anders.

 

Voordelen:

  • Vaatwasserbestendig en onderhoudsarm

  • Neemt geen geuren of smaken op

Nadelen:

  • Kan ongelijk verwarmen bij dunne bodem

  • Kans op verkleuring bij hoge temperaturen

 

 

Koperen pannen

Koper is een van de beste warmtegeleiders die er bestaat. Hierdoor reageren koperen pannen razendsnel op temperatuurveranderingen. Vooral bij sauzen of gevoelige gerechten is dat een enorm voordeel.

De binnenkant van een koperen pan is meestal bekleed met roestvrij staal om te voorkomen dat het koper in contact komt met je eten. Zo combineer je het beste van twee werelden.

Wel een aandachtspunt: koper heeft onderhoud nodig. Regelmatig poetsen is nodig om de glans te behouden, en ze zijn aan de prijzige kant. Maar eerlijk is eerlijk — ze zien er wél schitterend uit in je keuken.

 

Voordelen:

  • Zeer precieze temperatuurcontrole

  • Staat prachtig in elke keuken

Nadelen:

  • Niet geschikt voor inductie zonder extra laag

  • Gevoelig voor deuken en krassen

Wil je meer weten? Lees dan ook ons uitgebreide artikel over de verrassende nadelen van koperen pannen.

 

Koekenpan Ø26cm met deksel – inductie – koper – DUCQ

Koekenpan Ø26cm met deksel – inductie – koper – DUCQ

Bekijk product
bol.com (€139,00)
Laatst bijgewerkt op: December 11, 2024 – 4:51 am

 

Keramische pannen (zonder synthetische coating)

Veel mensen denken bij keramiek automatisch aan een anti-aanbaklaag. Toch zijn er ook modellen zónder synthetische toevoegingen, volledig gemaakt van keramiek of met een natuurlijke toplaag.

Ze zijn ideaal voor wie graag milieuvriendelijk kookt, zonder concessies te doen aan gebruiksgemak. Ze bakken prima, zijn vrij van PFAS en kunnen tegen flinke temperaturen.

De keerzijde is dat keramiek kwetsbaar is. Laat je ‘m vallen, dan is de kans groot dat-ie breekt. Ook verliezen sommige keramische pannen na verloop van tijd wat van hun gladheid.

 

Voordelen:

  • 100% vrij van schadelijke stoffen

  • Geschikt voor hoge temperaturen en ovengeschikt

Nadelen:

  • Kwetsbaar bij vallen of stoten

  • Niet altijd inductiegeschikt

 

BK Easy Induction Ceramic koekenpannenset Ø 24 + Ø 28 cm – inductie – PFAS-vrij

BK Easy Induction Ceramic koekenpannenset Ø 24 + Ø 28 cm – inductie – PFAS-vrij

Bekijk product
bol.com (€66,49)
Laatst bijgewerkt op: December 11, 2024 – 5:58 am

 

Carbonstaal

Carbonstaal — ook wel koolstofstaal genoemd — lijkt qua eigenschappen sterk op gietijzer, maar is lichter en sneller warm. Ook deze pan ontwikkelt na verloop van tijd een natuurlijke anti-aanbaklaag, vooral als je ’m goed inbrandt en regelmatig gebruikt.

Carbonstaal is bijzonder geschikt voor wokken, grillen en andere bereidingen op hoge temperatuur. Maar net als bij gietijzer moet je deze pannen met de hand schoonmaken en af en toe opnieuw invetten.

 

Voordelen:

  • Zeer betaalbaar in vergelijking met andere opties

  • Geweldig voor hoge temperaturen en snel bakken

Nadelen:

  • Niet geschikt voor zure ingrediënten

  • Kan snel roesten als je ‘m nat opbergt

 

 

Aardewerken pannen

Aardewerk en keramiek worden al eeuwen gebruikt in keukens over de hele wereld. Deze pannen zijn ideaal voor gerechten die langzaam moeten garen, zoals stoofschotels of tajines. Ze behouden warmte lang en geven gerechten een karakteristieke smaak.

Let wel op: aardewerk is breekbaar en houdt niet van plotselinge temperatuurwisselingen. Ook is het minder geschikt voor bakken of snelle bereidingen.

 

Voordelen:

  • Perfect voor ovengerechten en slow cooking

  • Vaak betaalbaar en decoratief tegelijk

Nadelen:

  • Niet geschikt voor direct fornuisgebruik (tenzij speciaal ontworpen)

  • Glazuur kan op termijn slijten of barsten

 

 

Hoe kies je een koekenpan zonder anti-aanbaklaag?

Hier zijn meer tips voor het kopen van een pan zonder anti-aanbaklaag, zodat je de perfecte keuze kunt maken:

 

Stap 1. Kies het juiste materiaal

  • Gietijzer: Perfect voor gelijkmatige warmteverdeling, ideaal voor slow cooking en bakken. Nadeel: zwaar en gevoelig voor roest als je het niet goed onderhoudt.
  • Koolstof-/plaatstaal:Lichter dan gietijzer, snel op te warmen en uitstekend voor schroeien. Vereist inbranden.
  • Roestvrij staal: Duurzaam, veelzijdig, en goed bestand tegen hoge temperaturen. Geschikt voor koken met zure ingrediënten.
  • Koper: Uitzonderlijke warmtegeleiding, maar duur en vereist onderhoud om oxidatie te voorkomen.

 

Stap 2. Controleer de compatibiliteit met je kookplaat

  • Inductie: Zorg ervoor dat de pan een magnetische bodem heeft (controleer met een magneet als dat kan).
  • Gas: Vrijwel alle pannen werken op gas, maar let op een stevige bodem voor gelijkmatige warmteverdeling.
  • Elektrisch of keramisch: Kies een pan met een stevige vlakke bodem.

 

Stap 3. Let op de bodem

  • Dik vs. dun: Dik is beter. Een dikke bodem zorgt namelijk voor betere warmteverdeling en voorkomt “hotspots”.

 

Stap 4. Denk aan de afmetingen

  • Grotere pannen: Handig voor grote maaltijden of gezinnen, maar kunnen zwaar en moeilijker te hanteren zijn.
  • Kleinere pannen: Ideaal voor eenpersoonsmaaltijden of snel opwarmen.
  • Universele maat: Een pan van 28 cm is vaak een goede allround optie.

 

Stap 5. Kies een pan met een comfortabel handvat

  • Warmte-isolerend: Sommige handvatten blijven koel, wat handig is op het fornuis.
  • Materiaal: Roestvrijstalen of houten handvatten zijn vaak comfortabeler en minder gevoelig voor hitte.
  • Ovenbestendigheid: Controleer of de pan (en het handvat) geschikt is voor gebruik in de oven.

 

Stap 6. Onderhoud en gemak

  • Inbranden: Gietijzer en koolstofstaal moeten worden ingebrand om plakken te voorkomen. Kies voor roestvrij staal als je minder onderhoud wilt.
  • Schoonmaken: Roestvrij staal kan in de vaatwasser, maar gietijzer en koolstofstaal moeten met de hand worden schoongemaakt en ingevet/ingebrand.
  • Koper: Regelmatig poetsen met een speciale koperreiniger is nodig om de glans te behouden.

 

Stap 7. Budget vs. kwaliteit

  • Investering: Kies liever een hoogwaardige pan die tientallen jaren meegaat, in plaats van een goedkope pan die snel verslijt.
  • Set vs. losse pan: Een set kan voordeliger zijn, maar losse pannen geven je meer vrijheid om verschillende materialen te kiezen.

 

Stap 8. Test de pan (indien mogelijk)

  • Til de pan op om te zien of je het gewicht prettig vindt.
  • Controleer of het handvat goed in de hand ligt.

 

Stap 9. Kies een betrouwbaar merk

  • Ga voor merken met een goede reputatie en garantie. Sommige fabrikanten bieden levenslange garantie op hun pannen.

 

Stap 10. Lees reviews

  • Online reviews kunnen je inzicht geven in de prestaties van een pan in de praktijk.
  • Let op feedback over duurzaamheid, gebruiksgemak en prestaties.

 

Hoe meet je een koekenpan?

Het meten van een koekenpan is essentieel om de juiste maat te bepalen, of het nu gaat om het kopen van een deksel, het matchen met een kookplaat, of om de pan optimaal te gebruiken. De maat van een koekenpan wordt bepaald door de diameter van de bovenste rand. Deze meting wordt uitgevoerd van rand tot rand aan de buitenkant van de pan, zonder rekening te houden met het handvat. Dit is de standaardmaat die fabrikanten hanteren, en het geeft een goed idee van de algemene grootte van de pan.

Daarnaast is de bodemdiameter belangrijk, vooral als je een inductiekookplaat gebruikt. Inductiekookplaten hebben een specifiek verwarmingsoppervlak, en het is essentieel dat de bodem van de pan groot genoeg is om goed contact te maken. De bodemdiameter meet je door de onderkant van de pan te bekijken en de breedte van het vlakke oppervlak te meten dat daadwerkelijk op de kookplaat rust.

Ook de hoogte van de pan speelt een rol, vooral als je deze wilt gebruiken voor gerechten die meer ruimte vereisen, zoals sauzen of stoofschotels. De hoogte meet je vanaf de onderkant van de pan tot de bovenste rand. Als laatste kan het handig zijn om het handvat mee te meten, vooral als je wilt weten of de pan in je oven of kast past. Al deze metingen samen helpen je een compleet beeld te krijgen van wat je pan te bieden heeft en hoe je deze het beste kunt gebruiken.

 

De beste merken voor jouw pan zonder anti-aanbaklaag

Er zijn diverse uitstekende merken die pannen zonder anti-aanbaklaag produceren, elk met hun eigen specialiteiten en voordelen. Hier volgt een overzicht van enkele van de beste merken, inclusief hun belangrijkste kenmerken:

 

1. De Buyer
De Buyer is een gerenommeerd Frans merk dat vooral bekend staat om zijn hoogwaardige pannen. Deze pannen zijn duurzaam, kunnen hoge temperaturen aan, en ontwikkelen na verloop van tijd een natuurlijke “anti-aanbaklaag” door inbranden.

 

2. Le Creuset
Le Creuset is een premium merk dat bekend staat om zijn stijlvolle gietijzeren pannen. Deze pannen combineren de duurzaamheid en warmtebehoud van gietijzer met een gemakkelijk te reinigen coating, waardoor ze makkelijker zijn in onderhoud zijn dan traditionele gietijzeren pannen. Le Creuset-pannen zijn stijlvol, verkrijgbaar in mooie kleuren, en geschikt voor zowel koken op het fornuis als in de oven.

 

3. Lodge
Lodge is een van de meest populaire merken voor betaalbare gietijzeren pannen. Het Amerikaanse merk staat bekend om zijn robuuste, voor-ingebrande pannen, die direct klaar zijn voor gebruik. Lodge biedt uitstekende kwaliteit voor een scherpe prijs en is ideaal voor wie een betrouwbare pan zoekt voor dagelijks gebruik. Deze pannen zijn geweldig voor bakken, braden en zelfs outdoor cooking.

 

4. Staub
Staub, een ander bekend Frans merk, produceert luxe geëmailleerde gietijzeren pannen die vergelijkbaar zijn met Le Creuset. Wat Staub uniek maakt, is het matte zwarte email aan de binnenkant, dat beter bestand is tegen krassen en ideaal is voor het karameliseren en bruinen van voedsel. De stijlvolle ontwerpen en uitstekende warmteverdeling maken Staub een topkeuze voor serieuze thuiskoks en professionals.

 

5. Demeyere
Demeyere, een Belgisch merk, staat bekend om zijn innovatieve en hoogwaardige roestvrijstalen pannen. Deze pannen hebben een meerlaagse constructie (soms tot zeven lagen) die zorgt voor optimale warmteverdeling en efficiëntie. Demeyere-pannen zijn niet alleen functioneel, maar zien er ook goed uit. Ze hebben bovendien een speciale coating die verkleuring door gebruik minimaliseert.

 

6. BK
BK is een Nederlands merk dat bekend staat om zijn betaalbare en duurzame pannen. Ze bieden een breed assortiment, van gietijzeren braadpannen tot roestvrijstalen koekenpannen. BK combineert traditioneel vakmanschap met moderne technologie. Hun gietijzeren pannen zijn perfect voor stoofschotels, terwijl de roestvrijstalen varianten ideaal zijn voor alledaags koken. BK biedt een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.

 

Veelgestelde vragen over koekenpannen zonder anti-aanbaklaag

 

Wat is een koekenpan zonder anti-aanbaklaag? 

Een koekenpan zonder anti-aanbaklaag is meestal gemaakt van materialen zoals gietijzer, koolstofstaal, roestvrij staal of koper. Deze pannen hebben geen chemische coating, zoals Teflon, maar vertrouwen op hun natuurlijke eigenschappen en vaak op een ingebrand oppervlak om plakken te minimaliseren.

 

Wat zijn de voordelen van een pan zonder anti-aanbaklaag?

  • Duurzaamheid: Ze gaan vaak een leven lang mee als ze goed worden onderhouden.
  • Hoge temperaturen: Geschikt voor hoge temperaturen, wat ideaal is voor schroeien en bakken.
  • Gezondheid: Geen risico op schadelijke loslatende anti-aanbaklaag bij hoge temperaturen.
  • Veelzijdigheid: Veel van deze pannen zijn ovenbestendig.

 

Wat zijn de nadelen?

  • Inwerken: Sommige materialen, zoals gietijzer en koolstofstaal, vereisen een ingebrand oppervlak om goed te werken.
  • Onderhoud: Ze hebben vaak meer onderhoud nodig, zoals regelmatig inoliën.
  • Gewicht: Gietijzeren pannen kunnen zwaar zijn.
  • Koper heeft nog een aantal verrassende nadelen, deze vind je in dit artikel!

 

Hoe voorkom ik dat voedsel aanbakt?

  • Voorverwarmen: Zorg dat de pan heet genoeg is voordat je olie toevoegt.
  • Olie gebruiken: Voeg voldoende olie of vet toe aan de pan.
  • Geduld: Laat voedsel eerst loskomen van het oppervlak voordat je het omdraait.
  • Goed inbranden: Bij gietijzer of koolstofstaal is een goed ingebrand oppervlak essentieel.

 

Hoe onderhoud ik een koekenpan zonder anti-aanbaklaag?

  • Gietijzer en koolstofstaal: Na gebruik schoonmaken met warm water, drogen en licht invetten om roest te voorkomen.
  • Roestvrij staal: Gebruik een mild reinigingsmiddel en vermijd schurende sponzen (of was ‘m in de vaatwasser).
  • Koper: Regelmatig polijsten om de glans te behouden, indien gewenst.

 

Kan ik zure ingrediënten gebruiken in deze pannen?

  • Gietijzer en koolstofstaal: Beperk het gebruik van zure ingrediënten, zoals tomaten of wijn, omdat deze de ingebrand laag kunnen aantasten.
  • Roestvrij staal en koper: Geschikt voor zure ingrediënten.

 

Zijn deze pannen geschikt voor inductie?

  • Gietijzer en koolstofstaal: Ja, deze werken uitstekend op inductie.
  • Roestvrij staal & koper: Alleen als de pan een magnetische bodem heeft.

 

Hoe lang gaan deze pannen mee?

Bij goed onderhoud kunnen pannen zonder anti-aanbaklaag tientallen jaren meegaan. Sommige, zoals gietijzer, kunnen zelfs generaties overleven.

 

Is een pan zonder anti-aanbaklaag geschikt voor beginners?

Ja, zeker! Maar het vergt enige oefening om de juiste techniek te leren. Het goed voorverwarmen van de pan en gebruik van voldoende olie zijn essentieel om plakken te voorkomen.

 

Conclusie

Pannen zonder anti-aanbaklaag zijn niet zomaar een trend, ze vormen een bewuste keuze voor kwaliteit, duurzaamheid en controle in de keuken. Waar traditionele anti-aanbakpannen vaak na een paar jaar versleten zijn of beginnen te schilferen, bieden alternatieven zoals gietijzer, roestvrij staal of carbonstaal juist een lange levensduur en betere bakresultaten, mits je er goed mee omgaat.

Dat betekent natuurlijk wel dat je iets meer moet weten over hoe je ermee kookt. Maar laat dat je niet afschrikken: met een beetje oefening leer je precies wanneer een pan heet genoeg is, hoeveel olie je nodig hebt en hoe je een natuurlijk antiaanbak-effect opbouwt. En geloof ons, als je eenmaal een goed ingebakken gietijzeren of carbonstalen pan hebt, wil je waarschijnlijk nooit meer terug naar een teflonlaagje.

Wat ook fijn is: je hebt veel keus. Wil je een lichte pan met minimale onderhoud? Ga dan voor roestvrij staal. Kook je veel stoofpotten of ovengerechten? Dan is gietijzer of aardewerk ideaal. Liever snel wokken of op hoog vuur werken? Dan past carbonstaal perfect. En voor wie van strak design én perfecte warmtegeleiding houdt, is koper een echte eyecatcher, mits je het onderhoud erbij neemt.

Bovendien hoef je niet meteen je hele pannenset te vervangen. Begin gewoon met één goede pan zonder anti-aanbaklaag en kijk hoe het je bevalt. Grote kans dat je na een tijdje zelf de rest ook wilt vervangen.

Dus, of je nu voor smaak, duurzaamheid, gezondheid of gewoon een betere kookervaring kiest, een pan zonder anti-aanbaklaag is een investering waar je lang plezier van hebt. En misschien nog wel belangrijker: het maakt koken weer net wat leuker.

 

Meer lezen?

Demeyere Classico 3 RVS Koekenpan – Koekenpan Inductie – 28 cm – PTFE-vrij

Bekijk op

bol.com (€84,00)
zwilling.com (€84,00)
Laatst bijgewerkt op: June 9, 2025 - 4:33 pm
Deel dit artikel
Ontdek de geheimen van topkoks: